Slim crediteurenbeheer betekent niet: betalingstermijn flink oprekken
In vrijwel elke onderneming is een goed cashmanagement letterlijk van levensbelang. Als u slecht stuurt op cash, kan dit het…
Verder lezen
Vindt u dat het lastiger is geworden financiering te krijgen? Vaak krijgen wij een bevestigend antwoord op deze vraag, en waarschijnlijk terecht. Wat daarbij dan in ieder geval helpt is dat u uw aanvraag goed op orde hebt. De financier of investeerder wil immers niet alleen weten wat u wilt doen met de financiering, maar ook hoe uw bedrijf tot nu toe heeft gepresteerd en hoe u dat in de toekomst wilt voortzetten of verbeteren. Daarom werken we in deze blog de begrippen businessplan en businesscase verder uit. En we illustreren de belangrijkste elementen uit het businessplan aan de hand van het (fictieve) voorbeeld van een startup voor elektriciteitsopslag op een industriële locatie.
Meer dan 30 jaar geleden hoorde ik het verhaal van een ondernemer die bezig was zijn bedrijf op te bouwen. Financiering regelen was cruciaal, want de eigen middelen waren onvoldoende. Daarom stelde de ondernemer een dik boekwerk samen dat tot in detail elke archiefkast, elke bureaustoel en elke printer beschreef. Daar bleef het bij. En raar maar waar: de bank wilde op basis hiervan geen krediet verstrekken! Gelukkig verwees de bank de ondernemer door naar een capabele adviseur die hier wel raad mee wist.
Helaas is dit geen ‘verhaal uit de oude doos’. In de praktijk van CFO Capabel komen we vandaag de dag nog steeds ondernemers tegen die met een halfbakken businessplan naar een financier gaan. Maar om kapitaal te verstrekken voor uw onderneming is het belangrijk dat de financier of investeerder zich een beeld kan vormen van de toekomstverwachtingen van het bedrijf of project en de haalbaarheid daarvan. Daarom In dit artikel een verdere uitwerking van de begrippen businessplan of businesscase
Businessplan of businesscase?
Hoewel de termen in de praktijk nogal eens door elkaar heen gebruikt worden, ziet een businessplan in principe op de gehele onderneming, de businesscase specifieker op de (financiering van de) investering. De term businesscase wordt ook wel gebruikt om het financiële gedeelte van het business plan aan te duiden. Bij grote projecten is de term businesscase weer meer gebruikelijk. En naarmate een organisatie minder historie en minder body heeft (lees: meer het karakter van een startup) zullen de termen businessplan en businesscase dichter tegen elkaar aan liggen.
De belangrijkste elementen van een businessplan
1. Organisatieomschrijving: een businessplan bevat een duidelijke omschrijving van de organisatie. In ons voorbeeld is er sprake van een joint venture (JV), daarbij moeten de belangen, drijfveren en de belangrijkste afspraken tussen partijen minimaal globaal beschreven worden.
2. Strategie: een goed businessplan bevat een beschrijving van de strategie in termen van (o.a.) de missie, visie en doelstellingen van de onderneming. Of geeft op zijn minst aan in welk strategisch kader de (project)plannen passen. Maatschappelijke relevantie wordt hierbij een steeds belangrijker thema. Bij de startup uit ons voorbeeld ligt er natuurlijk een reusachtige haak naar de energietransitie. De missie van het bedrijf ligt bijvoorbeeld in het bijdragen aan een schone en autonome energievoorziening in Nederland door het leveren van flexibiliteit – en daarmee stabiliteit – aan het Nederlandse elektriciteitsnet en het garanderen van de energievoorziening op de locatie. Besteed ook aandacht aan de strategische opties (alternatieven om dezelfde strategische doelstellingen te bereiken) die u heeft. In dit voorbeeld worden deze mede bepaald door de doelstelling waarmee de aandeelhouders in de JV zijn gestapt.
3. (Beoogde) business: in ons voorbeeld is dit een beschrijving van het project in termen van te bereiken doelstellingen, de reikwijdte (scope) van het project (de project-JV) en de belangrijkste elementen van het ontwerp. Uiteraard moeten ook het verdienmodel en de aannames die hieraan ten grondslag liggen duidelijk naar voren komen. In ons voorbeeld is dit met name arbitrage op de elektriciteitsmarkt en/of eventuele verhuur van de faciliteit. Daarnaast kan uiteraard ook sprake zijn van aanvullende (niet-financiële) doelstellingen, in dit geval bij voorbeeld het terugbrengen van de carbon footprint van de JV-partners. De scope is uiteraard afhankelijk van de gekozen strategie en wordt mogelijk in verschillende fases gerealiseerd.
4. (Beoogde) organisatievorm of projectvorm en – zeker bij een project – een beschrijving van de aanpak en organisatie inclusief een implementatieplanning. Vermeld ook welke operationele processen zijn voorzien, welke zaken uitbesteed worden (en zo ja, bij welke partijen en tegen welke condities) en welke zaken ‘in-house’ uitgevoerd worden. Beschrijf bij een meer technische setting ook de belangrijkste technologiekeuzes en de daarbij gehanteerde uitgangspunten. Vaak wordt hierbij een afweging gemaakt tussen toepassing van ‘state of the art’ of een meer bewezen technologie.
5. Financieel model: breng de verwachtingen met betrekking tot baten, lasten en toekomstige investeringen bij elkaar in een financieel model; de backbone van de businesscase. Voeg naast projecties in termen van verlies en winst, ook kasstromen toe ten behoeve van financiering en waardering. Presenteer de achterliggende aannames duidelijk! Dit is belangrijk om de kwaliteit van de prognoses te beoordelen. Een analyse van het effect van een wijziging in de belangrijkste aannames op de geprojecteerde cijfers (sensitiviteitsanalyse) mag ook niet ontbreken. In het financiële model wordt ook de (beoogde) financiering verder uitgewerkt. In ons voorbeeld zou gekozen kunnen worden binnen een spectrum van volledige financiering vanuit de aandeelhouders tot projectfinanciering. Deze keuze heeft uiteraard invloed op de cijfermatige projecties. Let op: vergeet hierbij niet dat de waarde van de case toch echt door het verdienvermogen van de onderneming/ het project (inclusief evt. subsidies) gegenereerd moet worden en niet zozeer door de financieringsstructuur. Eventuele subsidies, verwachte belastingafdrachten en verzekeringen worden uiteraard ook meegenomen in het financiële model. De aannames inclusief gevoeligheidsanalyse en de belangrijkste uitkomsten van het financiële model vormen de financiële paragraaf van het plan. Als laatste maar niet minder belangrijk: maak in deze paragraaf ook de exacte financieringsvraag expliciet.
6. Strategische risicoanalyse: naast aannames (inclusief hun impact op de prognoses), mag een analyse van de meer strategische risico’s niet ontbreken. Te denken valt aan:
Uiteraard volstaat het simpelweg opsommen van de risico’s niet. Vermeld per risico de kans dat het voorkomt, en de impact in het geval het risico zich manifesteert. En geef zo concreet mogelijk aan hoe een risico beperkt (gemitigeerd) kan worden. In ons voorbeeld vormt het niet tijdig verkrijgen van een netaansluiting een reëel en substantieel risico. Mitigaties zouden hier kunnen zijn om zo hard mogelijke afspraken met de betreffende netbeheerder(s) te maken en pas een volgende projectfase in te gaan op het moment dat een concrete aansluitingsplanning op tafel ligt. En ja, elk risico (c.q. elke mitigatie) heeft zo zijn prijs, anders zou het waarschijnlijk geen risico (meer) vormen…. Mooi tenslotte, indien meerdere partijen in het spel zijn en voor zo ver mogelijk, wanneer u kunt aantonen dat de overblijvende risico’s zo goed mogelijk zijn toegewezen aan de partijen die deze het beste kunnen beïnvloeden.
Andere cruciale factoren en vormgeving
Bij het opstellen van een goed businessplan is veel natuurlijk afhankelijk van de setting van de onderneming en aard en omvang van de financieringsvraag. Allereerst: “De vent en de tent” (en recenter: “de vrouw en het gebouw”) is een gevleugelde uitdrukking bij financiers. Naast de eerder genoemde informatie vinden financiers het minsten zo belangrijk om de kwaliteiten van de ondernemer en/ of het bestuur met behulp van een duidelijk track-record te kunnen beoordelen.
Een analyse van de belangrijkste stakeholders en hun respectievelijke belangen is meestal op zijn plaats. Andere cruciale factoren zijn bijvoorbeeld wet- en regelgeving en vergunningen in grote constructieprojecten, dit ondervinden we dagelijks als gevolg van de stikstofcrisis.
Indien de onderneming al een verleden heeft, moeten historische gegevens ter onderbouwing van de prognoses kunnen worden opgeleverd. In ons voorbeeld zullen de aannames met betrekking tot de verwachte afzet- en prijsontwikkeling gestaafd moeten worden. En hier geldt uiteraard: hoe harder de onderbouwing (b.v. met een concept afnamecontract), hoe beter!
Last but not least : een goed plan vaart natuurlijk niet alleen op de inhoud. Ook met de vormgeving van het document respectievelijk de presentatie ervan kunt u het verschil maken. Vergeet bijvoorbeeld niet een executive summary te maken. Daarnaast wil het oog ook wat: een animatie van een vollopende batterij tijdens een winderige nacht spreekt in ons voorbeeld meer tot de verbeelding dan een paar PowerPoint bullets met gelijke strekking.
Wij helpen u graag met uw businessplan
Bij CFO Capabel hebben we veel ervaring in het ondersteunen van ondernemers bij het opstellen van een goed doordacht businessplan, onder meer in de energiesector. Ook nemen we als extern adviseur regelmatig plaats aan de onderhandelingstafel tijdens gesprekken met banken en andere financiers. Al onze parttime CFO’s zijn experts op het gebied van strategiebepaling en -uitvoering en helpen u graag om een stabiele basis te bouwen voor uw bedrijf. Zo kunt u ondernemen met richting en inzicht én krijgt u ook het vertrouwen van uw financiers.
Meer weten? Neem contact op CFO Capabel.
M: 06 29004026
In vrijwel elke onderneming is een goed cashmanagement letterlijk van levensbelang. Als u slecht stuurt op cash, kan dit het…
Verder lezen
Als u de fiscale actualiteit een beetje volgt, dan is u vrijwel zeker opgevallen dat de belastingrechter momenteel veel zaken…
Verder lezen
